Na 2 weken voorbereiding (voor sommigen onder ons 3 maanden) is het zover: we gaan aan het werk! Als we de kaarten en verhalen mogen geloven, waren er vroeger, in 1991, op een aantal locaties langs de Migina (rivier) voorzieningen waar continu waterstanden werden gemeten. Dit heeft men zeker een jaar lang volgehouden en de resultaten zijn niet meer te vinden. Er is sinds die tijd natuurlijk veel gebeurt (maar daar gaan we het nu niet over hebben), waterstandmetingen hadden even geen prioriteit. Voor ons onderzoek (en dat van Omar) is het noodzakelijk om op een aantal locaties weer continu waterstanden te kunnen meten.
Om 8 uur hebben we met Omar op de markt afgesproken om, in een uurtje, de benodigdheden aanteschaffen. We hopen dat hij het boodschappenlijstje niet vergeten is! Aangezien we vandaag geen auto met chauffeur ter beschikking hebben, luidt de eerste opdracht het organiseren van een taxi. Omar informeert naar de prijs: 20.000 RWF aangezien de chauffeur ook veel moet wachten... En dat kost natuurlijk geld (ook al staan er zeker een stuk of 10 chauffeurs met auto’s werkeloos naar ons te kijken). Zo werkt dat hier in Rwanda!
We vervolgen onze weg naar een ijzerwinkel. Omar tovert zijn bruine envelop tevoorschijn (Omar bewaart hier zijn spullen in), gelukkig is hij het boodschappenlijstje niet vergeten. In de winkel wordt veel gepraat, geknikt en worden de nodige prijzen opgeschreven. Op naar de volgende winkel. Het is inmiddels al bijna 9 uur (dan hebben we afgesproken met Dr Wali), en we hebben nog niks gekocht en nog geen auto. Dat schiet lekker op! Eerst moeten natuurlijk alle prijzen worden vergeleken (het lijkt wel een Hollander!). Hadden we dat gisteren ook al niet gedaan?
Na een beetje wachten voor de winkel, foto’s maken van alles wat een beetje oranje is (het is morgen toch koniginnedag), lopen we naar de office. Omar zal de spullen verder regelen en ons later ophalen. Rond een uur of half elf zijn we dan eindelijk op de plaats van bestemming: er staat al behoorlijk wat volk bij de brug. Met Wali gaan we op zoek naar een goede plek (of beter naar de minst slechte plek) waar we ons plan tot uitvoering kunnen brengen. We hebben nogal wat eisen: de rivier moet recht zijn, de locatie moet goed toegankelijk zijn, en niet onbelangrijk: de hoogte moet goed zijn zodat we er ook hoge waterstanden kunnen meten. We vragen de locals hoe hoog het water bij de brug kan staan bij extreme neerslag en hoe laag de waterstand is in het droge seizoen.
Dr. Wali heeft zijn oog laten vallen op een plekje net naast de brug (onder de brug schijnt moeilijk te zijn: je hebt daarvoor minstens een brief nodig van de burgemeester of erger, natuurlijk inclusief handtekeningen en stempels). Verder van de brug is ook geen optie, hier komen locals elke dag grind scheppen uit de rivier om te verkopen... De locatie die Omar en Dr Wali hebben uitgekozen is net naast de brug, we blijven een beetje sceptisch: eerst zal een hele bult grond moeten worden uitgegraven, om vervolgens weer terug te worden geschept. Aangezien de grond vooral uit rivierafzettingen zal bestaan (zand en grind) denken wij (domme Hollanders) dat er een enorme bouwput zal moeten worden gegraven, aangezien we tot onder de grondwaterspiegel moeten en de put dus steeds weer zal instorten. Kan dat nou niet anders? We krijgen als antwoord dat we ons geen zorgen hoeven te maken: dat kunnen deze vakmensen wel!! We zijn benieuwd... Dr. Wali vertelt Omar waar onze constructie moet komen, aan Omar de taak de aanwijzingen goed te vertalen en over te brengen op de graafploeg, onder leiding van iemand in een versleten “duvel” shirt. Hier krijgen we dorst van!
Om 8 uur hebben we met Omar op de markt afgesproken om, in een uurtje, de benodigdheden aanteschaffen. We hopen dat hij het boodschappenlijstje niet vergeten is! Aangezien we vandaag geen auto met chauffeur ter beschikking hebben, luidt de eerste opdracht het organiseren van een taxi. Omar informeert naar de prijs: 20.000 RWF aangezien de chauffeur ook veel moet wachten... En dat kost natuurlijk geld (ook al staan er zeker een stuk of 10 chauffeurs met auto’s werkeloos naar ons te kijken). Zo werkt dat hier in Rwanda!
We vervolgen onze weg naar een ijzerwinkel. Omar tovert zijn bruine envelop tevoorschijn (Omar bewaart hier zijn spullen in), gelukkig is hij het boodschappenlijstje niet vergeten. In de winkel wordt veel gepraat, geknikt en worden de nodige prijzen opgeschreven. Op naar de volgende winkel. Het is inmiddels al bijna 9 uur (dan hebben we afgesproken met Dr Wali), en we hebben nog niks gekocht en nog geen auto. Dat schiet lekker op! Eerst moeten natuurlijk alle prijzen worden vergeleken (het lijkt wel een Hollander!). Hadden we dat gisteren ook al niet gedaan?
Na een beetje wachten voor de winkel, foto’s maken van alles wat een beetje oranje is (het is morgen toch koniginnedag), lopen we naar de office. Omar zal de spullen verder regelen en ons later ophalen. Rond een uur of half elf zijn we dan eindelijk op de plaats van bestemming: er staat al behoorlijk wat volk bij de brug. Met Wali gaan we op zoek naar een goede plek (of beter naar de minst slechte plek) waar we ons plan tot uitvoering kunnen brengen. We hebben nogal wat eisen: de rivier moet recht zijn, de locatie moet goed toegankelijk zijn, en niet onbelangrijk: de hoogte moet goed zijn zodat we er ook hoge waterstanden kunnen meten. We vragen de locals hoe hoog het water bij de brug kan staan bij extreme neerslag en hoe laag de waterstand is in het droge seizoen.
Dr. Wali heeft zijn oog laten vallen op een plekje net naast de brug (onder de brug schijnt moeilijk te zijn: je hebt daarvoor minstens een brief nodig van de burgemeester of erger, natuurlijk inclusief handtekeningen en stempels). Verder van de brug is ook geen optie, hier komen locals elke dag grind scheppen uit de rivier om te verkopen... De locatie die Omar en Dr Wali hebben uitgekozen is net naast de brug, we blijven een beetje sceptisch: eerst zal een hele bult grond moeten worden uitgegraven, om vervolgens weer terug te worden geschept. Aangezien de grond vooral uit rivierafzettingen zal bestaan (zand en grind) denken wij (domme Hollanders) dat er een enorme bouwput zal moeten worden gegraven, aangezien we tot onder de grondwaterspiegel moeten en de put dus steeds weer zal instorten. Kan dat nou niet anders? We krijgen als antwoord dat we ons geen zorgen hoeven te maken: dat kunnen deze vakmensen wel!! We zijn benieuwd... Dr. Wali vertelt Omar waar onze constructie moet komen, aan Omar de taak de aanwijzingen goed te vertalen en over te brengen op de graafploeg, onder leiding van iemand in een versleten “duvel” shirt. Hier krijgen we dorst van!
Foto: de graafploeg is lekker aan het werk, bazungu houdt toezicht
Met een mannetje of 10 gaat men goed gehumeurd aan de slag. Binnen de kortste keren is er al een behoorlijke hoeveelheid grond verplaatst en worden de nodige grappen over “bazungu” gemaakt. Toch vervelend als je niet weet waar ze het over hebben, maar wel weet dat je in de maling wordt genomen. Plotseling worden er gekapte bomen aangevoerd. Waar zouden die voor zijn? We gaan blijkbaar “even” de rivier omleggen. In de rivier gaan de gekapte bomen de grond in, komt een boom over dwars, zijltje ertussen, en klaar. Hmm misschien is dit toch niet zo makkelijk... Er moet nog even een extra geul voor de rivier worden gegraven, goed idee!! Oh een nieuwe tegenvaller: daar waar de nieuwe geul moet komen zit de fundering van de oude brug...
Foto's: "even" dat riviertje omleggen, met een stuk zeil
Daar komt Omar aan met een enorme pvc buis en een trechter: waar de regenmeter moet komen? Eeehm regenmeter?? We zouden hier toch helemaal geen regenmeter plaatsen? Die zouden we toch bij scholen neerzetten? Waarom hebben we die pvc pijp vandaag eigenlijk meegenomen? Rare jongens...
Foto: nee Omar, die regenmeter bewaren we voor morgen!
Het graven schiet al lekker op: zo stilaan bereiken we het grondwater. Daar wordt het lastig: het gat stort steeds in... Tja en dan zijn we ook nog veeleisend: de constructie moet zo diep, dat we in de pijp altijd de waterstand kunnen lezen, dus ook in het droge seizoen. Ze zijn hier zeker nog nooit op het strand geweest dan hadden ze wel geweten dat dit een lastig klusje zou worden! We proberen uit te leggen dat dieper graven steeds zal leiden tot het instorten van de bouwput. Misschien kunnen we proberen de boel tegen te houden, bijvoorbeeld met houten palen? Nee, dat is te duur (er staan inmiddels wel een stuk of 12 palen “werkloos” in het water...).
Dan gaat het regenen, eerst een beetje en dan hard!! Iedereen onder de brug, lekker knus. Dr. Wali vermaakt zich met het opmeten van de brug (?), wij vermaken ons met het maken van groepfoto’s.
Foto: schuilen onder de brug
Als het droog is gaat de graafploeg weer aan de slag. Wat minder voortvarend dan voor de bui. Toch begint het er langzaam op te lijken, zal het dan toch lukken?? Dan moet Dr. Wali ineens naar de office, en moet Omar “even” wat spullen wegbrengen. Kan dat niet even wachten? Nee dat moet echt nu, anders moet de taxichauffeur langer wachten (en meer geld krijgen). Maar, zo verzekert hij ons, hij is zo weer terug. We vragen of dat wel zo handig is, aangezien wij geen Kinyarwandees spreken. Maar nee, het is geen probleem, Omar is zo weer terug en de graafploeg onder leiding van de Duvel weet wat ze moet doen.
Foto: een bouwput die maar blijft instorten...
Mooi is dat!! Op het moment dat het er op aan komt mogen wij het opknappen... Als dat maar goed gaat. Natuurlijk komen al gauw weer de eerste “bazungu” opmerkingen langs, ze durven toch meer als Dr. Wali en Omar niet in de buurt zijn. Het graven gaat niet meer zo snel: iedereen lijkt een beetje moe te worden. Bovendien komt men niet meer dieper: de geul stort steeds weer in (tja wie had dat nu van te voren kunnen bedenken?). We proberen duidelijk te maken dat iemand met een emmer water uit de bouwput moet blijven scheppen. Zo af en toe doet iemand dit, maar stopt dan weer. We proberen duidelijk te maken dat ze moeten proberen met hun handen de geul dieper moeten maken en de pijp beetje bij beetje dieper moeten duwen. Door al dat geschep blijft de boel maar instorten, en de pijp is maar 5 centimeter breed... Een geul van 2 meter breed is dus echt niet nodig, jongens! Het lijkt er op dat ze niet meer veel zin meer hebben (niet zo gek na ruim een halve dag in de zon)... Harmen besluit om de handen uit de mouwen te steken en om het dan maar even voor te doen. Met als resultaat:
- een diepere kuil;
- een kuil die niet meer breder wordt;
- een gescheurde nagel;
- vreemd kijkende Rwandezen;
- iemand die Rutger’s hand vasthoud omdat ie bang is dat de kuil instort met een blanke er in (overigens schijnt handje vasthouden hier normaal te zijn);
- en ja hoor: een ingestorte kuil!!!
- (gelukkig springt harmen op tijd opzij/omhoog)
Foto: we zitten toch al een stukje onder het waterniveau van de rivier!
Dat was het dan: dieper gaat vandaag niet meer lukken. In Portugal zouden we zeggen: well depth boys!! De graafploeg lijkt niet meer in beweging te krijgen, dus we besluiten dat het mooi is zo. Alleen moet de pijp nu nog zo horizontaal mogelijk richting de rivier worden gelegd... Hoe leg je dat uit in het Kinyarwandees? We komen handen tekort! Aangezien de ploeg het meeste van zijn kruit heeft verschoten, willen ze onze aanwijzingen ook niet meer begrijpen. Waar is Omar? Help!!
De pijp wordt er ingelegd (zo diep en zo recht mogelijk, maar zeker niet diep en recht genoeg) en het gat wordt gevuld... Zijn we klaar? Nee jammer jongens, maar die enorme bouwput van jullie moet ook weer worden opgevuld. Men kijkt nogal sip: waarschijnlijk had niemand verteld dat er niet alleen in de diepte moest worden gegraven... Waar is Omar? Met een hoop gemopper begint men met de enorme hoop grond het gat te vullen. Ook de boom, die een goede beschutting vormde voor de plek waar we de pijp willen kunnen afsluiten, moet er aan geloven.
Eindelijk is Omar terug... Waar was je nou?? “Sorry for the delay, guys...”. Toch leuk: op het “moment supreme” zijn Omar en Dr. Wali weg en sta je daar met locals waar je niet mee kunt communiceren. Verbijsterd kijkt Omar naar de broek van Harmen: “WHAT HAVE YOU DONE??”
Hopelijk is het eindresultaat voldoende om ook in de droge periode waterstanden te kunnen meten... Morgen maar eens kijken hoeveel water er in de pijp staat, er is nu toch niks meer aan te doen!
Foto: een tutsi laat zijn koeien uit, een hutu wast zijn fiets
Foto: Hup jongens, gooi dicht dat gat!
Met Omar erbij kunnen we duidelijk maken dat de kuil toch echt verder moet worden opgevuld en kunnen we stilaan gaan denken aan het maken van cement: om onze metalen casing (ter bescherming van de pijp en de dure meetapparatuur die in de buis komt te hangen) te plaatsen. “Duvel” blijkt erg handig met cement, en laat de nodige steenbrokken aanvoeren. Als alles gereed lijkt te zijn wordt er een local aangesteld die gedurende de nacht op de casing mag letten, aangezien we vermoeden dat het cement dan nog niet droog is. We delen de nodige “boxen” uit (ook in Rwanda erg populair) en gaan richting office: wat een (tropen)dag!!
Foto: Omar (l) en Duvel (r) plaatsen de casing in het cement
Geen opmerkingen:
Een reactie posten