Update indrukken + 25-04-2009: Er op uit!!

Inmiddels zijn we ruim een week in Rwanda en beginnen we in Butare al aardig de weg te vinden. Ook hebben we de eerste hollander gesproken, hebben we een bankrekening (de baas van de bank is onze buurman) en spreken we onze eerste woordjes Kinyarwandees. Dit laatste is erg belangrijk, het is voorlopig ons enige wapen tegen de locals, die ons ongegeneerd aan- en nastaren . We zijn begonnen met “muraho” (goedendag) en zijn dit langzamerhand aan het uitbreiden, met bijvoorbeeld “mwaramutse” en “mwiriwe” (goedemorgen en goedemiddag/avond). Na een tijdje kwamen we erachter dat veel Rwandezen onze groet beantwoorden en ons vervolgens testen door te vervolgen met “amakuru” (hoe gaat het). Wanneer je antwoordt met “ni meza” (met mij gaat het goed) krijg je een lach of een duimpje omhoog. Alleen moet je dan zorgen dat je weg bent, want de zinnen die dan komen zijn (voorlopig nog) onnavolgbaar. Gelukkig hebben we nog genoeg tijd om onze skills te verbeteren! Het volgende zinnetje dat op ons lijstje staat is overigens “that’s not my name”, dit lijkt ons het perfecte antwoord op de talloze keren dat we voor “muzungu” (blanke, mv) of "bazungu" (blanke, ev) worden uitgemaakt. We houden jullie op de hoogte van de reacties!!

De hoofdstraat van Butare is zo ongeveer de enige geasfalteerde straat en is ’s avonds vrij goed verlicht. De overige straten zijn niet verhard en ’s nachts pikdonker. In Taba (het Oud Zuid van Butare) staan overigens wel lantaarnpalen, maar deze zijn bijna helemaal gestript. Alles wat ook maar enigszins waarde heeft is eraf gehaald. Een zaklamp is in dit deel van Afrika “essential”, zonder een lampje is het onmogelijk je huis terug te vinden, de poort voor je huis te openen, de plassen te ontwijken en niet in een of andere geul voor waterafvoer te stappen (of in een van de andere duizend kuilen). Het gegeven dat werkelijk alles van waarde verdwijnt wanneer er niet iemand toezicht houdt belooft overigens niet veel goeds voor onze meetapparatuur! We zijn gewaarschuwd…

Foto: een typisch Rwandese lantaarnpaal: waarom doet ie het niet dan?

Tot nu toe lijkt Rwanda nog steeds een veilig land (hopelijk blijft dat zo) en kun je ook in het donker zonder problemen over straat. Een enkele keer zijn we getuige van een opstootje, waarbij iemand (die iets probeert te stelen?) flinke klappen krijgt. Op straat kom je geregeld politie tegen (bewapend met geweer) en veel “mannen in rode pakken” (bewapend met een stok voor een corrigerende tik). Ook rijden er af en toe legertrucks door de hoofdstraat, met achterop een handvol soldaten. Voor de verschillende bankfilialen zit standaard iemand met een flinke blaffer: aan de ene kant wel fijn op het moment dat je een half miljoen RWF moet ophalen om je huur te betalen, maar kan dat nou niet anders?

Foto: wat zou jij doen met een half miljoen? (wij betalen onze huur ermee...)

Foto: onze poort en (toevallig?) passerende soldaat

25-04-2009: Er op uit!!

Na een teleurstellend verlopen vrijdag, besluiten we de volgende dag vroeg op te staan om te voet een deel van ons onderzoeksgebied te verkennen. We besluiten onze fieldkit met chemicalien en monsterflesjes mee te nemen, zodat we, in het geval we riviertjes tegenkomen, deze kunnen bemonsteren en analyseren. We staan vroeg op en zijn om 8 uur in Butare om eten in te slaan. Voor de tocht die we in gedachten hebben willen we een flinke voorraad brood inkopen. Opmerkelijk genoeg is Butare uitgestorven: werkelijk alle winkels zijn dicht, er is (bijna) niemand bij de anders overvolle markt. Zelfs de hotels zijn niet open… Is dit een normale zaterdag (vorige week was toch echt alles open) of is er iets anders aan de hand? We besluiten, uitgerust met een komkommer, 1.5 liter water en een beetje jam, toch in elk geval de weg langs het vliegveld af te lopen, daar zijn we nog niet geweest. Na een stukje lopen bereiken we het vliegveld (niet veel meer dan een landingsbaan). In de bomen langs de weg zijn kinderen takken aan het afbreken/verzamelen, die ze in grote bossen op hun hoofd ergens naar toe vervoeren. Waar naartoe weten we niet, maar zo gauw we hier meer over weten bent u uiteraard de eerste die het leest (houdt het blog in de gaten!). In de verte zien we de 2247 meter hoge “Monte Huye” (zie foto).

Foto: Mont Huye (2247m)

We lopen door om te kijken of er een weg is in de richting van het dal wat deel uitmaakt van ons onderzoeksgebied. We komen in een klein straatje met leuke, kleine huisjes. Op een informatiebord staat te lezen dat deze huisjes een overblijfsel zijn van het koloniale verleden en gebouwd door Belgen.

Aangezien de straat de goede richting opgaat, lopen we verder. Uit een zijstraat horen we plotseling “buzungu!!” (blanken) en worden we bestormd door een groep kinderen. Na de eerste beleefdheden zoals “bonjour” en “how are you” en de nodige handjes inclusief box-en worden de bedoelingen al gauw duidelijk: “give me money sir”!! We lopen stug door en zijn blij als een wat oudere jonge de kinderen wegstuurt. We dalen af en bevinden ons vanuit het niets plotseling op een kerkhof. Gelukkig loopt het paadje niet dood en hebben we een mooi uitzicht over het dal en de rijstvelden (geen mais).

We passeren een “kiraro” (brug) waar een kleine “umugezi” (rivier) onderdoor stroomt. Deze zouden we graag willen monsteren en analyseren, maar waar is de schaduw?? Is het niet het regenseizoen? We lopen terug naar de brug en openen onze koffer. Binnen no time staan er zeker 30 kinderen om ons heen, om te kijken wat we doen: “daar gaan we Faber!”. De handige filters (niet de kant en klare die we gewend zijn) laten ons in de steek, het monsteren lukt voor geen meter. Aangezien we geen monster kunnen nemen heeft titreren ook weinig zin dus besluiten we alleen de pH en EC te meten. Grr er lukt tot nu toe helemaal niks!! We pakken de boel in, zeggen tegen beter weten in “ bye!” en vertrekken. Uiteraard worden we gevolgd. De groep dunt gelukkig snel uit, slechts twee kleine dapperen blijven ons achtervolgen. Onderweg passeren we nog een groep kinderen die hun geitjes aan het uitlaten zijn. Na een beetje aandringen willen een paar wel met ons op de foto.

Foto: Je ziet ze denken: "wat een megohol" (op zijn Nederveens)

Langzamerhand krijgen we toch wel erg trek, geen ontbijt en ook geen eten mee… Gelukkig geeft de GPS aan dat we niet ver zijn verwijderd van the office: ruim een kilometer (tenminste als je het loopt in een rechte lijn). Na een kleine 2 kilometer en talloze “ bonjours”, “muraho’s” en “mwaramutse’s” komen we bij een klein pad welke ons tot de ingang van het universiteitsterrein brengt!! We hebben zin om ons even lekker op te sluiten in onze eigen (koele) kamer en een lekkere bak koffie te zetten. Het koffiezetapparaat zit nog vol oude, koude koffie en de sleutel van het toilet is spoorloos… We kunnen het koffiezetapparaat dus niet gebruiken: dan maar een kopje warme chocolademelk met suiker voor wat energie!! Om een uur of 1 vertrekken we richting de markt voor een goede lunch. Hopelijk is er inmiddels wat open!

We hebben geluk en kunnen ons bij een hotel (welke Dr Wali ons heeft aangeraden) te goed doen aan een vol bord met eten (rijst, patat (friet voor onze belgische volgers), boontjes, gebakken banaan (ja hoor banaan?) en salade. We trakteren onszelf op een colaatje om onze bloedsuikerspiegel weer op peil te brengen. Op de terugweg kopen we 2 stokbroden (ook maar vast een voor morgen voor het geval dat) en lopen naar huis. Rwandezen vinden een “bazungu” met 2 “umugati” (broden) maar niks. Wat kan ons het schelen: morgenvroeg hebben we in elk geval eten!