Der deutsche Gast!!

Für unsere deutschen "Folgers" auf diesem weblog (keine Arschlog), nun ein Bericht auf Deutsch. Letzten Sonntag haben wir mit Omar Jochen Wenninger vom Flughafen Kigali Internationales abgeholt. Jochen ist unser Führer von UNESCO-IHE Wasser Bildung, und ist in (+4) Rwanda um einen Meteorologischen Messturm zu installieren und Kapasität zu bilden. Die letzte Woche hat er uns auch geholfen mit unseren Untersuchungen.

Schade, aber morgen ist Jochen nicht mehr im Rwanda...

Wir haben sehr viel Spass gehabt: eine Rundfahrt gemacht durch (+4) das Migina Einzugsgebiet, mit (+3) fünf MSc Studenten aus Rwanda viel gelernt über Isotope und Tracer Methoden, viele Mutzigers Soldat gemacht und haben gestern zwei sehr schöne Grundwasserbeobachtungsmessstellen installiert. Wir haben ein neues schwarzes Loch entdeckt und wollen in den nächsten Wochen untersuchen, ob wir daraus einen Artikel schreiben können!!

Jochen, Harmen (wo ist Flora?) und sehr viele Kinder bei einem unseren Regenwasserstationen

Am Dienstag haben wir für Omar einen Meteorologischen Messturm installiert mit sehr schöner Aussicht auf das Burundische Hinterland (wir hoffen dass die Kinder von der Schule unsere Anlage in Ruhe lassen). Die verschiedenen Apparaturen haben wir geschützt gegen destruktieve Jungen indem wir die Schrauben am Turm abgenudelt* (zerstört) haben.

Die Schrauben am Messturm werden abgenudelt*, unter Aufsicht

Ein sehr fruchtbare Zusammenarbeit wollen wir mal sagen! Jochen hat uns als ein wahrer Ballack durch das Feld geführt. Auch die mitgebrachten Straupwaffels und Mueslieriegel wurden sehr geschätzt.

Heute nachmittag wollen wir nach (+3) Kigali fahren um dort Feierabend zu machen. Das wird spitzenklasse!

Klick doch mal hier für mehr schöne Deutsche Geschichten!


* 'abgenudelt' is the decent german translation 'for totally f*cked up'.

Rivierafvoer meten

Als je staff gauge in het water staat en je diver elke 15 minuten zijn werk doet kun je aan de slag: eindelijk kunnen we onze "propellor" uit de kast halen. Dit zeer mooie apparaatje meet elke 50 seconden het aantal omwentelingen, zodat je de snelheid van het water meet. Dat doe je dan elke 20 centimeter en minimaal twee keer: daarmee ben je dus wel even bezig!!

We zijn op tijd, want precies als het lekker begint te regenen (en de rivier veel water afvoert) zijn we er klaar voor!! In de tussentijd sturen we Omar er op uit om een EC-tje (vakterm voor de conductiviteit van het water) te meten. Aangezien het een beetje regent heb je daar natuurlijk wel een pluutje bij nodig! Stel je voor, straks wordt je nog nat.

De staff gauge moet ook nog worden ingemeten ten opzichte van een bepaald (voorlopig nog ongemarkeerd) punt. In het geval een onverlaat bijvoorbeeld onze staff gauge omduwt kunnen we deze weer herstellen. Aangezien het nog steeds regent moet je bij het meten natuurlijk wel een paraplu gebruiken. Als je geen paraplu bij de hand hebt kun je ook een omgekeerde emmer gebruiken (helaas hebben we daar geen foto's van).



Als het in Rwanda regent, regent het vaak ook goed. Het water gaat bij voorkeur niet de grond in, maar gaat zo snel mogelijk naar de rivier. Als het stroomgebied van de rivier wat groter wordt, kun je voor behoorlijke verassingen komen te staan! In de rivier waar we de waterhoogte meten is het onmogelijk om de afvoer te bepalen. We proberen de nabijgelegen zijriviertjes afzonderlijk te meten. De lieslaarzen blijken ongeschikt en worden verruilt voor een regenpak en de laarzen van Omar (brr koud). Alles voor de wetenschap: deze afvoermeting willen we hebben!! De stroming is erg sterk maar gelukkig weet Harmen zijn beide benen op de grond te houden.

Niet alleen de rivier maar ook het publiek stroomt in grote getalen toe. Altijd in voor een pen, of een "goodmorning sir, give me money sir". Hierover in latere berichtgeving meer!

Blokje Beton

Dit is een staff gauge, die we gebruiken om de waterstand in de rivier af te meten. De constructie is iets anders geworden dan wij in gedachten hadden, misschien wel omdat het cement hier niet zo duur is (dus waarom zou je daar op besparen?). Onze opmerking dat hout wel eens zou kunnen gaan rotten komt niet aan: er wordt instemmend geknikt maar doen het lekker toch van hout!!

Voor de kenners: de betonnen plaat is ongeveer 80 x 80 centimeter en 25 cm dik. Neem een soortelijk gewicht van 2500 kg/m3 dan heb je toch al gauw 400 kilogram te pakken, schoon aan de haak (want die balk weegt ook nog wel iets).

Nou jongens, succes er mee: zet dat maar even in de rivier!! Twee boomstammetjes eronder om te ondersteunen en draaien in het water: toch wel handige jongens, die Rwandezen! Hier een uitgebreid fotoverslag van de plaatsing:

Daar staat ie dan!!

Aangezien we van meer rivieren de afvoer willen meten laat Omar meteen maar nog een gauge bouwen. Alleen, moet deze nog wel naar de goede locatie worden vervoerd (en daar is vantevoren natuurlijk niet over nagedacht). Het enorme blok beton met houten balk moet langs een uiterst smal paadje omhoog worden vervoerd. Hieronder het resultaat (gelukkig is een zak cement hier niet zo duur):

Ons huis in het midden van de straat

Va-Kansi (op z'n Frans)

In de tussentijd dat onze fan van Tupac op zoek gaat naar de verstopte buis en zijn trukje oefent met een 12 meter lange staalkabel, gaan we zelf aan de slag nabij het pittoreske Kansi, om een nieuw waterlevelstation te bouwen. Gewapend met pvc buis, lijm, koppelstukken, een zak cement, een casing, een schop, duvel en zijn waterpas, een waatpak, de emmer, meetlint, een pikhouweel en onze opgedane ervaring gaan we op pad (helaas hebben we geen lunch en water meegenomen).


Deze keer gaat het een stuk beter! De grond is wat kleiiger (daardoor stort de bouwkuip minder vaak in) en weten we wanneer we moeten ingrijpen. We proberen (met behulp van pen en papier) “Duvel” duidelijk te maken waarom sommige dingen moeten gebeuren (en laten niet meer alles door Omar vertalen/doorgeven).


Aan het eind weten we zelfs Omar aan het werk te krijgen! Dit laat hij meteen op foto vastleggen, en natuurlijk wordt dit meteen rondgestuurd.

hier, pak aan Omar (1,2,3 aan het werk)

De wizard van Butare

Deze fan van Tupac staat inmiddels bekend als “de wizard van Butare”. Hij heeft ongekende kwaliteiten, waar Hans Klok nog een puntje aan kan zuigen! Omar herkende dit al snel en stelde hem direct aan om voor ons te werken.

foto: Tupac fan in actie

Bij de brug, vlakbij Butare, is begin jaren ’90 door de overheid een constructie gebouwd. Deze bestaat uit een betonnen bak die met een buis in verbinding staat met de rivier. Op deze manier is de waterstand in de betonnen bak gelijk aan de waterstand in de rivier. Aangezien je de bak kunt afsluiten is dit ideaal om dure meetapparatuur in op te hangen! De constructie is in het verleden een heel jaar gebruikt, en de resultaten zijn niet meer te vinden. Terug naar de tegenwoordige tijd.

foto: de rivier met de niet onderhouden constructie

2pac mag het hangslot doorzagen, want dat doe je natuurlijk niet zelf. De sleutels van het slot zijn nergens meer te vinden. Een Harry Houdini in wording kunnen we 2pac niet noemen, het kost behoorlijk wat tijd om het slot te openen. Maar misschien komt dat omdat Omar alleen een los zaagje heeft gekocht, en geen echte zaag. Als het slot eindelijk open is, meten we het water in de bak met onze EC meter en vergelijken het met het rivierwater… Dat blijkt niet hetzelfde te zijn: waarschijnlijk is de buis, tussen de constructie en de rivier verstopt. Omar deelt wat orders uit, de bak moet worden verschoond en de oude staff gauge moet worden uitgegraven. Wij vertrekken naar een andere locatie en hopen er het beste van…

foto: een blik aan aan de binnenkant (hout en vies water)

De volgende dag belt Omar naar Tupac Shakur om te vragen hoe het er voor staat. Als we de berichten mogen geloven is alles geregeld. We brengen de brug een bezoek en zien tot onze verbijstering dat Tupac inderdaad een kuil heeft gegraven, precies naast de staff gauge: waardeloos! De put hebben ze mooi weten schoon te maken, er zit amper water meer in. Mooi dat de put schoon is, maar het is wel duidelijk dat de pijp die de put met de rivier verbind goed verstopt zit.

foto: 2pac graaft een kuil voor een ander, helaas op de verkeerde plek

2pac regelt met een oude vriend een lange boomstam, welke vanaf de rivierzijde in de buis kan worden gestopt. We besluiten een handje te helpen (veilig vanaf de kant) en duwen met alle macht de boomstam in de buis. Deze actie lijkt niet veel effect te hebben. Weet 2pac eigenlijk wel waar de buis zit?

2pac op zoek naar de buis (onder water)

De volgende dag koopt Omar een stuk wapeningsstaal van 12m en geeft deze aan 2pac. Daarmee kan hij in de put geraken en vandaar proberen de buis door te prikken. Als we de volgende dag terug komen en vragen of het is gelukt, vertelt 2pac ons dat het 12m lange stuk staal is in de circa 7 meter lange, verstopte buis is gevallen. Wat een talent heeft deze jongen!!

10-05-2009: Alle aapjes kijken!

Dit zijn "de eekhoorns" van Rwanda, ze leven in een paar bomen vlakbij de universiteit. We zagen ze gisteren al lopen, maar dachten dat we aan het dagdromen waren van de lariam... Hier de exclusieve beelden:



Film 1: aapje in actie

Film 2: Knoeiaap Mies eet noot

08-05-2009: Treasure!!

Vanaf de dag dat we in Butare (did you mean But are?) zijn aangekomen, proberen we aan de data uit het weerstation (in de achtertuin van het Giscentrum) te komen. Dit weerstation staat er al sinds 2006, en staat vlakbij ons huis en in ons onderzoeksgebied. Een uitzonderlijke luxe, vaak moet je (als je je er al een kunt permiteren) deze nog zelf opbouwen of het met data van een verder van je onderzoeksgebied gelegen station doen.

foto: meteotoren in de achtertuin van het Giscentrum

Maar daadwerkelijk aan de data te komen valt nog niet mee: het kastje zit op slot, de laptop met benodigde sofware is gestolen, de kabel is stuk, het kastje is open maar de kabel past niet, internet doet het niet dus je kunt geen software downloaden, degene die over de meteotoren gaat is al een half jaar weg, Eric is vandaag naar Kigali en we hebben wel een andere kabel maar geen software...

Niemand weet of het station nog werkt, aangezien er niemand is die belang heeft bij de data. We weten dus niet of bijvoorbeeld de accu het nog doet, of dat het gegeugen al vol is. Deed een van onze afrikaanse vrienden geen onderzoek naar neerslag in de buurt van Butare? Je blijft je hier verbazen! Om het nog ingewikkelder te maken: Omar heeft van zijn onderzoeksbudget ook een weerstation gekocht en speculeert vanaf dag 1 over een mogelijke locatie voor het nieuw op te zetten weerstation.

Vandaag lijken alle puzzelstukjes op hun plaats te vallen: er is software voor de kabel, Eric en de grote sleutel zijn er en we hebben onze laptop met benodigde software meegenomen... We lopen naar de achtertuin en lopen naar het kastje (en vandaag niet naar de muur?): we zijn benieuwd: zou het dan toch?!! We sluiten alles aan en maken via de laptop contact met de datalogger. Dat gaat goed, nu de data downloaden: een foutmelding... En het begint te regenen. Eerst maar even schuilen.

Nog maar een keer proberen, er staan een aantal bestandjes dus we proberen ze een voor een... Ja, we downloaden data!! Het is bijna niet te geloven, het weerstation blijkt nog te werken, en het geheugen (iets van 8MB) zit pas in oktober vol: we zijn ruim op tijd (maar we hadden niet een paar maanden later moeten afreizen).

foto: een eerste blik op het tekstbestandje "treasure" van 6MB

Terug bij de office vraagt Dr. Wali of we al succes hebben gehad bij giscentrum. Als we vertellen dat we data hebben gedownload reageert Wali enthousiast; Omar wil aanstaande maandag graag van ons de software en met ons naar de toren om ook data te downloaden. Voorlopig even genoeg giscentrum voor de bazungu! We zijn benieuwd of Omar maandag nog aan de data denkt: wij hoeven ons dit weekend in elk geval niet te vervelen!!

Rwandese grasmaaier

In Rwanda zie je veel dit type grasmaaier, ideaal want hij heeft geen snoer en kan dus ook niet stuk gaan (zoals bijvoorbeeld bij je internetverbinding).

Check hier de Rwandese grasmaaier

30-04-2009: Regenmeters plaatsen!

Rwanda kent 4 seizoenen die gekenmerkt worden door afwisselend droge en natte perioden. In de maanden maart, april en mei valt de meeste neerslag, vanaf juni wordt het droog met in extreme gevallen zelfs bijna geen neerslag in juli. Als je neerslag wilt meten, moet je dat doen als het regent (das logisch). Tot dusver is er slechts één regenmeter operationeel: de omgebouwde 5L waterfles in onze tuin... Waren er niet al sinds januari 2 phd studenten actief in deze regio??? Actie!

Gewapend met PVC, maatbekers, trechters, een halve zak cement en natuurlijk duvel om het werk op te knappen gaan we op pad. Op naar de eerste basisschool, het hoofd van de school is bereid tegen een kleine vergoeding elke dag de regenmeter af te lezen. Als locatie kiezen we de schooltuin, en verwijderen eerst wat aardappels. Daarna gaat onze “duvel” aan de slag (jammer, we mogen weer niet het werk doen), praat Omar met de directeur en laten we ons door Dr. Wali op de foto zetten met de lokale jeugd (wel opletten en naar de camera kijken!).

Foto: van links naar rechts: Jan-Pierre, Harmen, Eric, Fabien, Rutger, Bruce, Cristopher, Jean-Paul, Jean Nepo, Baptiste, Bernard and Jean-Franςois (niet op de foto: Omar).

Foto: Omar en het hoofd van de basisschool bij de regenmeter in het (zoete?) aardappelveld, toeschouwers worden d.m.v. een dranghek op afstand gehouden; Dr. Wali kijkt ondertussen het huiswerk van een MSc student na.

Filmpje: dit leren ze hier op school

Op naar de volgende locatie: opnieuw een basisschool! We rijden “het schoolplein” op en worden uitgenodigd in een lokaal, waar we kennis maken met de leraren. Er komen er steeds meer binnen, we vragen ons af of er nog wel wordt lesgegeven. Omar legt de leraren in het Kinyarwandees uit wat de bedoeling is. Wij kijken toe, maken stiekum foto’s en praten wat met Dr. Wali. Voor de zekerheid haalt Rutger de regenmeter op, om de boel wat te verduidelijken. Als Omar klaar is met zijn verhaal over het hoe en waarom van de regenmetingen gaan we naar buiten, op zoek naar een geschikte locatie. Terwijl “de duvel” het werk weer moet opkappen, showen we Amsterdam en Nigeria (waar Dr Wali vandaan komt) op onze GPS, geeft Harmen niet zijn pen weg aan een juffrouw (die er wel heel blij mee is) en meet Dr. Wali een van de juffrouws op. De leraren vergapen zich aan de “bazungu”, ook een piercing vinden ze erg interessant. Volgens Dr. Wali willen ze ons bij de school eigenlijk houden, maar ja we moeten vandaag nog een derde regenmeter installeren!!

Foto: Omar legt uit, regenmeter (toch nog oranje boven in Rwanda)

Foto: Dr. Wali meet de juffrouw op.

Foto: we worden uitgezwaaid!

Omar heeft nog een locatie voor ons in petto, jawel wederom een basisschool. Als we het grote lege schoolplein oprijden (het is uitgestorven) horen we uit een dicht klaslokaal: “ONE, TWO, THREE, FOUR, FIVE, SIX, SEVEN, SEVEN, SEVEN”. Af en toe gaat er een raam van een klaslokaal open, wordt er wat gekeken en moet het raam weer dicht. Van de directeur van de school mogen we een regenmeter plaatsen, maar wel in de schooltuin... Omar is tevreden maar wij zijn kritisch: op een afstand van ca. 3 meter staan klaslokalen: dat zal de regenval in de meter kunnen beinvloeden... Na lang onderhandelen zetten we (lees duvel) de regenmeter een stukje uit de tuin (op het schoolplein). Een echt goede lokatie is het niet, maar als we de meter buiten het schoolplein zetten is ie waarschijnlijk binnen no-time verdwenen. Danmaar een meter hoger, die meter! Terwijl onze duvel lekker bezig is, staan we lekker in de felle zon te verbranden.

Plotseling zit de schooldag er op: BAZUNGU!! Eindelijk aan de slag: foto’s schieten en filmpjes maken!!

We nemen nog een kijkje bij de oude regenmeter, buiten het schoolplein (die het al weer een tijd niet meer doet).

Foto: Wali (l) en Omar (r) bij oude regenmeter

Als we terugkomen zijn de leraren een grote groep kinderen aan het uitleggen dat ze een regenmeter in de schooltuin hebben. Hopelijk zijn ze er zuinig op!

Foto: wat moet dat op ons schoolplein?

Inmiddels heeft ook een grote groep kids de auto omsingeld, bij het wegrijden worden we uitgezwaaid, dit is ook op film vastgelegd.

Weer een tropendag zit er op, dit was wel een hele leuke :)!